»» پزشکی قانونی وبررسی علل و انواع خشونت علیه زنان
پزشکی قانونی وبررسی علل و انواع خشونت علیه زنان
torment women
دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه
Dr.RAHMAT SOKHANI
«زن فرشته ایست که در بچگی پرستار ما و در جوانی کاملبخش ما و در پیری تسلیت ده ما است»
درون راهروها و سالنهای دادگاهها و کلانتریها و پزشکی قانونی روزی نیست که دهها مورد از آزار واذیت زنان در جامعه ،محیط کار یا درون خانواده مشاهده نشود بی شک این مشکلات با رشد پدیده شهر نشینی رو به افزایش است که خود بنوع دیگری به پیچیدگی این معضل می افزاید .مقاله فوق از سایت خوب www.iranamir.comبهره گیری شده است خشونت علیه زنان، مانعی در برابر دستیابی به اهداف برابری؛ توسعه و صلح است. این خشونت برخوردای زنان را از حقوق بشر و آزادی های بنیادین؛ نقض؛ یا صلب می کند. ناکامی دیرینه در حفظ و ارتقای این حقوق و آزادی ها در موارد خشونت علیه زنان مایه نگرانی همه کشورهاست.بر این اساس خشونت علیه زنان؛ موارد زیر را در بر می گیرد:
خشونت جسمانی: خشونت جسمی و روانی که در درون خانواده ها روی می دهد. از جمله ضرب و جرح؛ سوء استفاده جنسی از کودکان دختر؛ خشونت های مربوط به جهیزیه؛ تجاوز توسط شوهر؛ خشونت توسط کسانی غیر از شوهر و خشونتی که به استثمار مربوط می شود.
خشونت جسمانی؛ روانی و جنسی :که در درون کل جامعه متوجه زنان می شود. از جمله تجاوز به عنف، سوء استفاده جنسی؛ آزار رسانی و ارعاب جنسی در محل کار؛ خرید و فروش زنان و روسپیگری اجباری؛ عقیم سازی؛ سقط جنین اجباری و بارداری ناخواسته، همانطور که بر می آید خشونت علیه زنان یک عبارت عام و با رویکرد جامعه شناسی محسوب می شود. یعنی بسیاری از مسائلی که در این محدوده قرار می گیرد داخل حیطه محرمانه نبوده.
اینکه کار تنها از عهده ی مردان بر می آید و قدرت اقتصادی به عنوان امکان موجد خشونت؛ در ید مردان قرار می گیرد. الکل و مواد مخدر نیز از جمله عوامل دیگری هستند که پژوهش ها مصرف آنها را مؤثر در میزان خشونت دانسته اند. بر اساس همین مسئله است که تا زمانی که دستگاه انتظامی و تحقیقات مفاهیم و وقایع مبتنی بر قشر گرایی جنسیتی اعتبار می بخشد؛ خشونت در درجاتی وسیع اما پوشیده و پنهان؛ واقعیت بخش کثیری از زنان را تشکیل می دهد.
تعاریفی از خشونت:
1- فرهنگ حقوقی خشونت را استفاده نابه جا؛ غیر قانونی و تعرض آمیز از قدرت تعریف می کند.
2- خشونت علیه زنان به هر فعل خشونت آمیز مبتنی بر جنسیت مؤنث اطلاق می گردد که منجر به آسیب دیدگی یا رنج جسمانی، روان یا جنسی ایشان می شود.
نمونه تاریخی اشکال خشونت:
برای آگاهی از نمونه های تاریخی این اشکال خشونت می توان از جملات سن آگوستین و ناپلئون یاد کرد.
3- سن آگوستین معتقد است: مخردانه ؟؟؟؟ در تصویر خداوند آفریده شده اند و اگر زن را به اتفاق شوهرش در نظر بگیریم که آنها هر دو در تصویر خداوند آفریده شده اند اما زنان مجزا از شوهران خود از چنین امتیازی برخوردار نیستند!
4- ناپلئون به شورای حکومت خود اعلام کرد؛ شوهر باید دارای قدرت مطلقه در ارتباط با همسرش باشد؛ این حق اوست که به زنش بگوید نباید از خانه بیرون بروی!
انواع خشونت:
خشونت به 8 گروه تقسیم شده است:
1- خشونت زبانی: به کار بردن کلمات رکیک و دشنام، بهانه گیری پی در پی، داد و فریاد و بد اخلاقی و بی احترامی، رفتار تحریک آمیز و دستورهای پی در پی، قهر و صحبت نکردن.
2- 3- خشونت فیزیکی و روانی که به 2 گروه تقسیم می شوند.:
الف) شامل: گاز گرفتن، گرفتن و بستن زندانی کردن. چنگ انداختن، کشیدن مو، اخراج از خانه، کتک کاری، محروم کردن از غذا ....
ب) لگد و مشت زدن، کشیدن و هل دادن، محکم کوبیدن در، به هم زدن سفره و میز غذا و شکستن اشیاء منزل.
4- خشونت جنسی: مجبور کردن به دیدن یا عکسهای خلاف اخلاق عمومی یا اجبار به روابط زناشویی غیر متعارف، مراعات نکردن بهداشت زناشویی و خودداری از بکارگیری روشهای پیشگیری از بارداری، مجبور کردن زن به سقط جنین، اجبار زن به حاملگی ناخواسته، متهم کردن زن به بی مبالاتی در مسائل ناموسی، شک و بد دلی.
5- خشونت اقتصادی: جلوگیری از استقلال مالی و دخل و تصرف در اموال شخصی آنها و یا ندادن خرجی خانه و پول کافی.
6- خشونت حقوقی: امتناع مرد از طلاق بر خلاف اصرار زن به متارکه، ازدواج مجدد شوهر و جلوگیری از نگهداری فرزندان توسط زن.
7-8- خشونت های فکری و آموزشی: خشونت های مربوط به ممانعت از رشد اجتماعی- ایجاد محدودیت در ارتباط فامیلی- دوستانه و اجتماعی، ممانعت از تحصیل، کاریابی و اشتغال
اشکال خشونت های جنسی:
قتل های زنجیره ای:
بی تردید می توان گفت: انگیزه قتل های زنجیره ای با اشکال دیگر آدم کشی متفاوت است؛ بسیاری از افراد بعد از دستگیری اذعان می دارند که خدا یا فرشته ایی از آنها خواسته زنان را که مسببین اصلی گناه هستند نابود کنند! البته شکلهای دیگری نیز هست که قاتل بعد از تجاوز مبادرت به قتل می کند که در این حالت زن ستیزی مشهود است.
تجاوز به عنف:
این واقعیت که تجاوز به عنف از سوی قانون منع شده نباید دلیلی محسوب شود که این عمل از نظر اجتماع هم منع شود؛ در جامعه انگلستان باورهایی مبتنی بر این است این عمل فعلی طبیعی است از جانب مرد و در واقع تجاوز نکردن باید به آنها آموخته شود.
آزار رسانی:
بسته به آنکه آزار رسانی توسط شوهر انجام شود یا فرد دیگر عناوین جداگانه ای دارد. در مورد اول همسر آزاری و در مورد دوم زن آزاری نامیده می شود. امروزه در کانادا از هر 10 زن یک نفر به طریق جسمانی یا کلامی توسط شوهر مورد آزار و اذیت قرار می گیرد. در کشوری که جزء پیشرو ترین کشورها در امر حمایت از زنان است.
شیوه های حمایت از زنان آسیب دیده:
الف) شناسایی زنان بالقوه؛ زنان بی سرپرست؛ سرپرست خانوار، زنان خیابانی و زنان فقیر.
ب) حمایت از آسیب پذیران مستعد؛ که در واقع حمایت از زنان گروه های بالا است.
ج) ترویج و تفهیم فرهنگ خود ایمن سازی؛ ارائه اطلاعات و آگاهی به صورت مستمر به زنان جامعه و آموزش که این آموزش هم پیروان پیشگیری و شیوه رهایی از خطر و کاهش صدمات است.
مراحل حمایت:
1- حمایتهای اولیه: مساعدت پزشکی و درمان فوری، تسکین ناملایمات روانی- مشاوره و روان شناسی.
2- حمایت های ثانویه: تفهیم حقوق فرد، جلب اعتماد وی، تسهیل در اقامه دعوی، حفظ شخصیت وی در طول دادرسی، معافیت مالی دادرسی، (چون زنان غالباً استقلال مالی ندارند هزینه دادرسی موجب پشیمانی آنها از مسئله دادرسی می شود.) تامین امنیت فردی، (ممکن است در طول دادرسی همسر یا نزدیکان وی برای سکوت وادار کردن زن امنیت وی را تهدید کنند.)
انواع فعالیت های سازمانهای غیر رسمی:
برگزاری سمینارها برای آگاه سازی زنان، در دسترس قرار دادن خطوط تلفن ویژه برای کمک رسانی به آسیب دیدگان به شکل شبانه روزی، ارائه مشاوره برای بازگشت زنان مجروح و آسیب دیده به زندگی معمولی؛ جداسازی همسران آسیب دیده از شوهر تا پایان حل مشکلات در معرض تعرض ثانویه قرار نگیرد، کمک رسانی مالی و ارائه بیمه برای اقامه دعوی و امدادهای پزشکی.
فرهنگ کتبی و شفاهی:
متون فرهنگی و اساطیری ایران و ضرب المثل هایی که عموماً رفتار خشونت آمیز مردان علیه زنان و دختران را تایید می کند و بیشتر در جهت اثبات و تایید فرو دستی و سستی عقل و خرد و اراده زن است.
مثال:
1- گربه را دم حجله باید کشت: به معنای آن است که باید زن را از همان آغاز زندگی با رفتار خشونت بار مرعوب و مطیع کرد.
2- زن ذلیل: اصطلاحی است که به عنوان صفت حقیر آمیزی برای مردانی که به نظرات همسر خود احترام می گذارند اطلاق می شود.
3- باورهای مرد سالارانه در ایران خشونت را طبیعت مرد می دارند و به زن می قبولاند که با لباس سفید به خانه بخت می رود و هر چه که بر سرش آمد باید با کفن سفید از آن خانه بیرون بیاید.
4- از سه چیز باید حذر کرد: دیوار شکسته، زن زبان دراز، سگ گیرنده.
5- زن خوب فرمانبر پارسا / کند مرد درویش را پادشاه یعنی: اگر مطیع باشد، شایسته و قابل احترام است.
6- زن که رسید به بیست باید به حالش گریست، این ضرب المثل به پیری زودرس زن توجه می دهد و جاذبه های جنسی او را تا مرز 20 سالگی تایید می کند و هر نوع تکاملی دفاعی و عقلی زن را نفی می کند.
7- زن و شوهر جنگ کنند ابلهان باور کنند.
8- زن از پهلوی چپ شد آفریده / کس از چپ راستی هرگز ندیده
اشاره به داستان آفرینش در قرآن است که می گوید زن از باقی مانده گل آدم و یا از دنده چپ مرد آفریده است و در فرهنگ ایران یکی از معنای مجازی چپ (انحراف است) و یکی از معانی راست (برگزیدن راه درست در زندگی است).
پژوهش درباره خشونت علیه زنان:
دکتر نیلوفر میکائیلی عضو هیأت علمی گروه روان شناسی و فاطمه سرخی احمد کارشناس روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی اهواز، خشونت علیه زنان را پدیده ایی جهانی دانسته اند که بنا بر ویژگی های فرهنگی، اجتماعی و قومی هر زمان و مکان می تواند به صورت های متفاوت ظاهر شود.
فاطمه سرخی احمد در همایش زنان و آسیب های اجتماعی گفت: وسعت خشونت علیه زنان به گستردگی تاریخ بشر است وی افزود: خشونت علیه زنان تقریباً در تمامی طبقات اجتماعی، اقتصادی، نژاد، سنی و جغرافیایی یافت می وشد هر چند که این پدیده در میان برخی از گروه ها شایع تر است. از خشونت را بازتابی از حس پرخاشگری دانست و گفت: خشونت خانگی نوع خاصی از خشونت است که در سطح خانواده اعمال و منجر به آسیب یا رنج جسمی، روانی و جنسی می شود.
وی اضافه کرد: سه عنصر اساسی رفتار، آسیب و جنسیت در انواع خشونت مشاهده می شود. او گفت: جنس مسلط غالباً مرد است در برخی مواقع زن علاوه بر تحمل خشونت از سوی همسر از طرف پدر و برادر و حتی فرزندان پسر نیز مورد خشونت قرار می گیرد. این کارشناس روان شناسی افزود: زنان در زندگی خود چهار شکل خشونت شامل فیزیکی، روانی، اقتصادی و جنسی را تجربه می کنند وی گفت: خشونت فیزیکی ممکن است برای همه زنان بدون توجه به نوع تحصیلات، نژاد وضعیت خانوادگی روی دهد. وی خشونت روانی را موجب بروز روحیه پوچی و یا خود نابود سازی، گریز از مشارکت اجتماعی و اضطراب در زنان می شود. و همچنین از خشونت جنسی علیه زنان نام برد و سال اول ازدواج، دوران تنگنای مالی، تولد فرزندان و میانسالی را از پرخشونت ترین دوران زندگی زنان به شمار می رود. او سرد مزاجی، نارضایتی جنسی و انواع انحرافات را از پیامدهای این نوع خشونت در زنان دانست.وی گفت: براساس این تحقیقات زنانی که از جانب همسرانشان مورد خشونت قرار می گیرند پنج برابر بیشتر از سایر زنان در معرض آسیب های روانی و خطر خودکشی و شش برابر بیشتر در معرض اختلالات روانی قرار دارند. او عوامل روانی، فردی، فرهنگی و اجتماعی را در علل خشونت مؤثر دانست و گفت: در خانواده هایی که اعتیاد به مواد مخدر و الکل، بیکاری و تنش وجود دارد خشونت نیز بیشتر به چشم می خورد.این روان شناس اضافه کرد: مردانی که از کودکی در خانواده شاهد کتک خوردن زنان خانواده بوده اند در بزرگسالی بیشتر مرتکب خشونت علیه همسران خود می شوند و همچنین افراد ناپخته، بی حوصله، وابسته، متزلزل و کسانی که از احساس بی کفایتی رنج می برند بیشتر علیه زنان مرتکب خشونت می شوند.
آمارهای تکان دهنده درباره خشونت علیه زنان در ایران:
یکی از بزرگترین و مهمترین پژوهش ها درباره خشونت علیه زنان در ایران، یک طرح ملی است که در سال های آخر ریاست جمهوری آقای خاتمی و توسط دفتر امور اجتماعی وزارت کشور و مرکز مشارکت امور زنان ریاست جمهوری، اجرا شد. پژوهشی که تعدادی از برجسته ترین جامعه شناسان ایرانی از جمله: محمود قاضی طباطبایی، علیرضا محسنی تبریزی و سید هادی مرجانی مجری آن بودند و استادان به نام دانشگاه های ایران همچون شکوه نوابی نژاد، نسرین صفا، شهلا معظمی، شهرام رفیعی فر، مقصود فراست خواه، احمد رجب زاده و .... با آن همکاری داشتند،
آمارهای همین طرح ملی نشان می دهد که 66 درصد زنان ایرانی از اول زندگی مشترکشان تاکنون، حداقل یکبار مورد خشونت قرار گرفته اند.
خشونت های فیزیکی و روانی:
خشونت فیزیکی نوع اول: گاز گرفتن، بستن، زندانی کردن، چنگ انداختن، کشیدن مو.
از این لحاظ زنان در خرم آباد در طول یک سال بیش از سایر زنان ایران مورد خشونت واقع می شوند و زنان در شهرکرد دفعه های کمتری مورد خشونت نوع اول قرار می گیرند.
خشونت نوع دوم: سیلی، لگد و مشت زدن، کشیدن و هل دادن، محکم کوبیدن در،
از این لحاظ باز هم زنان بندعباس به دفعات بیشتری آن را تجربه کرده اند و زنان کرمانی در طول سال کمتر مورد این خشونت قرار گرفته اند.
خشونت روانی و کلامی:
به کار بردن کلمات رکیک و دشنام، بهانه گیری های پی در پی، داد و فریاد و بد اخلاقی، بی احترامی.
از این بابت زنان اصفهان در طول یک سال بیشتر و زنان بوشهر کمتر از سایر زنان ایرانی تحت خشونت واقع شده اند.
خشونت های جنسی و ناموسی:
زنان بندرعباسی از اول زندگی مشترکشان تا کنون، بیش از سایر زنان ایرانی قربانی خشونت های جنسی و ناموسی شده اند. زنان یزدی در طول یک سال بیش از سایر زنان این خشونت را تجربه می کنند. مردان کرمانی و یاسوجی هم به ترتیب کمتر از سایر مردان ایران، زنان خود را مورد خشونت های جنسی و ناموسی قرار می دهند.
تهدید به آزار و قتل:
زنان بندرعباس، زاهدان و خرم آباد بیش از سایر زنان ایران توسط شوهرانشان تهدید می شوند و زنان سمنان، ساری و یاسوج کمترین تهدیدها را تجربه کرده اند.
خشونت اقتصادی و مالی:
اگر چه زنان زاهدان و بوشهر از اول زندگی مشترکشان تاکنون بیشترین خشونت های اقتصادی و مالی را تجربه کرده اند. اما در بیان زنانی که قربانی این نوع خشونت هستند، زنان اصفهانی در طول یکسال به دفعات بیشتری تحت این خشونت همسران قرار گرفته اند. البته این را هم باید اضافه کرد که زنان سمنان و یاسوج کمتر از سوی شوهران خود تحت مضیقه های مالی و اقتصادی قرار می گیرند.
خشونت های حقوقی و مرتبط با طلاق:
زنان بندرعباس از اول زندگی مشترک شان تاکنون بیش از سایر زنان ایران مورد این نوع از خشونت قرار گرفته اند، زنان زاهدان در طول یکسال بیشتر این خشونت را تجربه کرده اند و البته زنان رشت کمتر از سایر زنان ایران درگیر این خشونت هستند.
خشونت های ممانعت از رشد اجتماعی و آموزشی:
در این نوع خشونت نیز همچون برخی دیگر از انواع خشونت زنان بندرعباس و زاهدان به ترتیب بیشترین قربانی هستند و زنان سمنان- گرگان و یاسوج کمترین.
اما چه باید کرد؟
اگر در حوزه سیاست، دموکراسی جایگزین به حق چرخه خشونت است، در زندگی زنان و مردان ایرانی نیز ضوابط حقوقی بشتر جایگزین به حق سنت های دینی و غیر دینی است. شکل های زنان می توانند با نقد سنت نشان دهند که سنت های ما خشونت علیه زنان را توجیه می کند. (کار 1379) اما تا به آن روز راه درازی باقی است. مهر انگیز کار، از لزوم ارائه خدمت به قربانیان خشونت می گوید: پلیس زنان، خانه های امن و حمایت. اما تا محقق همه این اهداف کوچک و بزرگ راه درازی باقیاست. شاید بدون این کمک های اجتماعی هرگز نتوان به خشونت فیزیکی و جنسی و بخش بزرگی از خشونت های روانی پایان داد اما به بخشی ازخشونت های روانی در خارج از خانه می توان و باید پایان داد. اگر از شوهر، پدر و برادر خود می ترسیم و در مقابل خشونت کلامی و غیر کلامی او دم بر نمی آوریم از راننده تاکسی و سبزی فروش و همکار اداری یا کارخانه که نمی ترسیم. بگوییم و اعتراض کنیم. لابد می ترسیم استدلال هائی بشنویم که پاسخش را نداشته باشیم. مگر تشکیلات و جمع های زنان برای چیست؟ اگر در دفعات اول از پاسخگویی و کلیشه های مرد سالار ناتوان بودیم، کم کم یاد می گیریم و حداقل به مردان اجتماع می فهمانیم که از این خشونت ها رنج می بریم. چه بسا مردانی که با درک این رنجش به بخشی از این خشونت ها پایان دهند. اعتقاد داشته باشیم که حقوق زنان بخش لاینفک حقوق بشر است و هر جا توانستیم علیه همه اشکال خشونت بشوریم.
«زن فرشته ایست که در بچگی پرستار ما و در جوانی کاملبخش ما و در پیری تسلیت ده ما است»
منابع:
کار، مهرانگیز. پژوهشی درباره خشونت علیه زنان در ایران، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، 1379.
سازمان جهانی بهداشت. خشونت علیه زنان، ترجمه رفیعی فر، دکتر شهرام و مهندس سعید پارسی نیا، تهران: نشر تندیس، 1380.
پاک نهاد جبروتی، مریم. تابلوهای جنسی در ایران: فرادستی و فرودستی در زبان، تهران، نشر گام نو، 1381.
اعزازی، شهلا. جامعه شناسی خانواده: با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، 1376.
سوهانی، پگاه، لاله رخ شامبیاتی و پدرام موسوی. «خشونت علیه زنان»، بهداشت خانواده، 19، پائیز 1379.
طهماسبی، فریال. «تغییر نگرش زنان ایرانی نسبت به خشونت: گفتگو با شهلا اعزازی»، ایران، 6 و 7/7/1381
محبی، سیده فاطمه. «آسیب شناسی اجتماعی زنان: خشونت علیه زنان» ، کتاب زنان، 14، زمستان 1380.
امیری، فاطمه. «آقا نگه دار، پیاده می شوم»، زنان، 92، مهر 1381.
ارسال سوالات و نظرات ()
ارسال کننده متن فوق ومدیرسایت: » دکتر رحمت سخنی ( پنج شنبه 89/8/27 :: ساعت 2:31 عصر )
»» لیست کل یادداشت های این سایت
درمان کودکان تجاوز شده وبیماریهای ناشی از سکس Child pornographمعاینه فیزیکی(جسمی) درتجاوز جنسی کودکان Child pornographyمصاحبه علمی از نظر پزشکی قانونی با کودک تجاوز شده Child pornogپیامدهای سلامتی درتجاوزات وآزارهای جنسی کودکان Child pornographشاخص های فیزیکی (جسمی) و رفتاری کودک آزاری جنسی Child pornograکودک آزاری جنسی (سوء استفاده جنسی از کودک) Child pornographyاحتمال مرگ باداروهای گیاهی افزاینده سکس وچربی سوزشرایط درخواست مشاوره پزشکی رایگان اینترنتی دکتر رحمت سخنیجیمیل چدید دکتررحمت سخنی برای مشاوره رایگان پزشکیقربانیان تصادفات ایران افراد بین 18 تا 49 سال هستندپزشکی قانونی و بررسی رفتار های قبل ازخودکشیSuicideپزشکی قانونی وپدیده زشت سالمندآزاریپزشکی قانونی وانواع خشونتهای جنسی علیه زنانپزشکی قانونی وبررسی علل شوهرآزاریپزشکی قانونی وبررسی عواقب تجاوز جنسی به کودکان[عناوین آرشیوشده]