اعتیاد یک اختلال روانپزشکی است
تهیه و تنظیم :حلیمه شیخلو کارشناس ارشد روان پرستاری مرکز آموزشی درمانی روانپزشکی اورمیه
وابستگی به مواد افیونی ، از بزرگترین دشواری های جامعه کنونی ایران است . شرایط پیچیده اجتماعی ، سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی در سالهای اخیر جوانان مارا به سوی اعتیاد به این ماده تباهی آور سوق داده است. هشدار دهنده اینکه ، سن اعتیاد وز به روز پائین می آید. آمار محافظه کارانه نشان از اعتیاد دو میلیون نفر به مواد افیونی دارد.
اعتیاد چیست ؟
اعتیاد یک اختلال روانپزشکی است و غالبا" ثمره یک خانواده آشفته و نابسامانی های عمیق در ساختار محیطی است که معتاد در آن زندگی می کند.حلقه دوستان ، اقوام نزدیک ، محله و....
مواد مخدر مهمترین مواد اعتیاد آور را تشکیل می دهند.انسان بر اثر مصرف برخی مواد از نظر جسمی و روانی به آن وابسته میشود. بطوری که در اثر دستیابی به آن ماده و مصرف آن احساس آرامش و لذت می کند در حالیکه با نرسیدن دارو به احساس ناراحتی روانی و رنج جسمی دچار می شود.
سم زدائی چیست ؟
سم زدائی به این مفهوم است که پزشک با تجویز داروهایی بدن را برای زندگی بدون ماده اعتیاد آور آماده می سازد. این مرحله بسته به نوع ماده چند روز تا چند هفته طول می کشد. در پایان مرحله سم زدائی فرد از نظر جسمی دیگر معتاد نیست. مفهوم آن این است که معتاد دیگر ماده اعتیاد آور مصرف نمی کند اما دچار علائم ترک هم نمی شود . توجه کنید از بین رفتن وابستگی جسمی به معنی بهبودی نیست ، بلکه بهبودی مدتها طول میکشد ونیازمند تغییراتی در سبک زندگی شرکت در گروههای خودیاری و روان درمانی است.
آیا محرومیت از ماده مخدر سبب مرگ می شود؟
محرومیت ازماده مخدر تقریبا" هیچگاه باعث مرگ نمی شود.
ترک چیست ؟
ترک عبارت است از بروز علائم جسمی با کاهش یا قطع مصرف طولانی مدت یک ماده ، این علائم جسمی در مورد هر ماده اختصاصی است . مثلا" علائم ترک مواد افیونی عبارتند از : بیقراری ،چرت زدگی ، بیخوابی ، دردهای عضلانی و استخوانی ، پیچش شکمی ، اسهال و آبریزش دهان وبینی . ماهها پس از ترک ماده مخدر هم ممکن است بیخوابی ، کندی ضربان قلب ، تغییراتی در دمای بدن و اشتیاق به مصرف مواد افیونی وجود داشته باشد.
شرایط لازم برای بازگیری روانی از اعتیاد :
1- انگیزه برای ترک :
مهمترین و دشوارترین مرحله درمان اعتیاد همان ایجاد انگیزه است. عدم تمایل به درمان احساس بسیار نا خوشایندی است که پس از ترک مصرف ماده بوجود می آید. اگر او آمادگی و انگیزه داشته باشد، روانپزشک با تجویز داروهایی ، ناراحتی او را به حداقل رسانده ، بی قراری ، درد ، بیخوابی و دیگر علائم ترک را کنترل کرد.انگیزه برای ترک باید جنبه درونی داشته باشد.انگیزه درونی برای ترک اعتیاد را می توان جزئی از تمایل هر فرد برای بهروزی و رستگاری خود و دیگران دانست وآن را با نمایش سرنوشت بد معتادانی که ترک نکرده اند ،از جمله فلاکت ، فقر ، خودکشی و مرگ آنها و مشکلات گریبانگیر خانواده هایشان در مقابل نمایش خوب معتادانی که بطور کامل ترک کرده اند می توان تقویت کرد.
2- پیدایش احساس مسئوو لیت
3- رفع تمایلات ضد اجتماعی و غیر اجتماعی
4- دگرگونی در روش زندگی
سیستم حمایتی معتاد :
وجود یک فرد یا سیستم حمایت کننده نقش مهمی در نجات فرد معتاد دارد.افرادی که حاضر به اطلاع به هیچ کس نیستند و افراد ی که نمی خواهند همسر واطرافیان از اعتیاد آنها باخبر شوند، در واقع نمی خواهند پل های پشت سر را خراب کنند و به اعتیاد باز خواهند گشت . آنان با محروم کردن خود از سیستم حمایتی ،شکست خود را میخرند.